Toch niet helemaal gepacificeerd: update over de (internationale) studentenbeweging

Kyra Weaver en Alexander Beunder

Dit stuk verscheen in januari 2010 in de Laspost — het officiële orgaan van de studievereniging van Liberal Arts & Sciences: ATLAS

Utrecht, dinsdag 10 november 2009, 12:35 uur. Drie vrouwelijke (gemaskerde) KSU’ers staan op het punt het dak van de loopbrug tussen het Van Unnik en de UB te betreden. Ze knikken nog even naar een klasje studenten wat verbaasd uit het raam kijkt en lopen dan de meest zichtbare plaats op de Uithof op. Terwijl de een snel een ‘Te Koop’ bord op de loopbrug plakt, knopen de andere twee een banner aan de railing vast en laten deze vervolgens zakken: “Education is NOT for $A£€”. Van beneden klinkt ineens een stem, versterkt door een megafoon, die de banner onder de aandacht van de rondlopende studenten brengt en er klinkt muziek uit de KSU boomboxkliko. Time for action!

Ja dames en heren Lassers, KSU heeft sinds de vorige Laspost niet stil gezeten. Integendeel, we zijn op allerlei fronten druk bezig geweest met het studentenactivisme in de Lage Landen. Gehoord van de bezetting in Groningen op 26 november? De Pers meldde: “Tientallen studenten hebben donderdagochtend het bestuursgebouw van de Rijksuniversiteit Groningen bezet. […] De studenten willen met hun actie meer inspraak binnen de universiteit afdwingen en eisen afschaffing van het onlangs ingevoerde Bindend Studieadvies (BSA).” Of misschien heb je onlangs een A4tje in je handen geduwd gekregen getiteld ‘Het Nieuwe Ublad’, waarin je na voorzichting de titels gescand te hebben ineens het gevoel kreeg dat er iets vreemds mee aan de hand was. Dat kan goed kloppen, want deze satirische versie van de universiteitskrant is uitgegeven uit protest tegen het verdwijnen van de papieren uitgave van het Ublad per 1 januari 2010. De makers van ‘Het nieuwe Ublad’ vonden dat de universiteit niet kan en mag zonder kritische, onafhankelijke pers, maar deze is de afgelopen maanden langzaam weggezuiverd door het College van Bestuur. Het zou zelfs kunnen zijn dat je de afgelopen tijd helemaal platgespamd bent met allerlei berichten over het Basta! debat ‘Creatief met onderwijs: studenten en docenten in dialoog’ of over de Kennisproductie Workshops. Wellicht heb je ook het artikel ‘Bezet alles, eis niets!’ in de Klasse! van januari gelezen… Als een van deze dingen je bekend voor komt, dan ben je beter op de hoogte dan je denkt.

Maar dit stuk gaat niet alleen over KSU. We willen jullie ook vertellen over de gebeurtenissen op het gebied van studentenactivisme in het buitenland. Afgelopen november vond namelijk een wereldwijd gecoördineerde actieweek plaats tegen de commercialisering van het hoger onderwijs met de slogan “Education is NOT for $A£€”. Onze actie in Utrecht was, vergeleken met die van andere participerende studentenbewegingen, aardig klein. Ongeveer 70 groepen uit 30 landen hebben actie gevoerd met voornamelijk massademonstraties en bezettingen van universiteiten. Voordat de week officieel was begonnen kreeg de hele beweging een grote boost door de bezetting van de kunstacademie in Wenen uit protest tegen bezuinigingen. Dit zette een kettingreactie van bezettingen van de tien belangrijkste universiteiten in Oostenrijk in gang. Naar het goede voorbeeld van de Oostenrijkers spreidden demonstraties zich gedurende de actieweek uit naar Kroatië, Duitsland en Californië tot Sierra Leone, Indonesië en Bangladesh. In Europa alleen al zijn er op 17 november, de grootste actiedag, meer dan 300.000 studenten en kenniswerkers de straat op gegaan.

Over dit alles is weinig te horen geweest in de ‘gewone’ Nederlandse pers. Wel lijkt de overheid als reactie op studentenprotesten een lastercampagne te zijn begonnen tegen studenten, om in Nederland het doorvoeren van hervormingen in het hoger onderwijs te vergemakkelijken. De laatste maanden is er in de media een proces in gang gezet van stigmatisering van studenten als criminele, luie prutsers, met berichten als “studenten frauderen massaal met studiebeurs”, “studenten laten geld bij belastingdienst liggen”, “studenten doen te lang over hun studie”. Als dit in de vorige eeuw was gebeurd, was het Maagdenhuis (Amsterdam) allang bezet geweest.

Ook al is er deze eeuw veel minder studentenprotest geweest, KSU blijft zich actief inzetten voor het hoger onderwijs in Nederland. We blazen het kritisch debat erover zoveel mogelijk leven in, we experimenten met alternatieve vormen van kennisproductie en verstevigen, waar nodig, de barricades. Om dit te kunnen blijven doen hebben we altijd versterking nodig. Op dinsdag 8 februari heeft Politiek café Alarm! in het ACU een hele avond aan KSU gewijd. Als je meer over ons wil weten en je kent ons niet persoonlijk is dit de uitgelezen kans om wat op te steken over onze beweging en je vrijblijvend aan te sluiten. Kom langs! Voor meer info: www.kritischestudenten.nl.dev.