2.Dh5: Beweging zonder (voor)geschiedenis?

Het eerste weekend van februari vindt in Den Haag de 9e editie van het 2.Dh5-festival plaats. Het festival is een jaarlijkse samenscholing van activisten en wereldversleutelaars waar ervaring en kennis op een laagdrempelige manier wordt gedeeld en verder ontwikkeld. Het thema dat dit jaar centraal staat is: “Vroegâh: geschiedenis als inspiratie voor beweging”. In deze tekst legt de organisatie uit waarom ze dit thema gekozen hebben.

via 2.Dh5 – samenscholing voor activisten en wereldversleutelaars

Tot voor kort was er eigenlijk niemand die twijfelde dat de politieke beweging waarin hij of zij actief is, hoe klein ook, veel te danken had aan de strijd van mensen en bewegingen voor hen. In veel gevallen werd die voorgeschiedenis ook verheerlijkt: “We staan op de schouders van reuzen,” is een bekende leuze die onlangs nog door Obama uit de kast getrokken werd, bij zijn aantreden als president. Er waren ook zeker bewegingen die scherpe kritiek hadden op (delen) van de stamboom, maar ze ontkenden nooit dat er een voorgeschiedenis was waar ze uit voorkwamen.

De laatste tijd lijkt daar plotseling verandering in te zijn gekomen.

Politieke bewegingen uit het verleden worden ineens afgeschilderd als onderdeel van het probleem, of als lastige ballast waar we eerder last van hebben dan nut. Vaak wordt zelfs gesteld dat ‘links’ als geheel geen betekenis meer heeft, of erger nog ‘minstens zo erg’ is als de overige stromingen die een rol spelen in de machtsverhoudingen waar we nu mee te maken hebben. Je ziet dat bijvoorbeeld in de occupy-‘beweging’, maar ook bij de opinionmakers van radicale elementen binnen recente opstandsgolven. Dat heeft gedeeltelijk te maken met de economische crisis waar we sinds 2007 in verzeild zijn geraakt, en het onvermogen van gevestigde linkse bewegingen en partijen om daar een goed antwoord op te vinden. Maar het is ook een ontwikkeling die al ouder is en z’n oorsprong vindt in (vooral in de VS populaire) anarcho-individualistische theorieën.

Bij 2dh5 vinden we dat om meerdere redenen problematisch. Ten eerste is het natuurlijk de vraag of het wel klopt en of je sowieso de hele ‘linkse’ plantentuin wel over een kam kunt scheren. Het is natuurlijk een feit dat met name de sociaal-democratische loot volledig onderdeel van ‘het systeem’ is geworden en dat die medeplichtig is aan de huidige ellende. Maar ‘links’ is toch veel meer dan dat treurige parlementaire tafereel? En zelfs voor hen geldt de vraag of er niet – bijvoorbeeld bij de reguliere vakbeweging – restanten zijn waar we wat aan zouden kunnen hebben als we nu strijd willen leveren.

Daarnaast is het de vraag of het wel zinnig is om te denken dat we op een soort nulpunt terecht zijn gekomen en alle wielen opnieuw moeten uitvinden (en of we daar überhaupt wel toe in staat zouden zijn). Het is een vreemd en eigenlijk potsierlijk idee dat ineens alle bewegingen – en ervaringen – uit het verleden waardeloos verklaard kunnen worden. Het lijkt ons zinniger om te onderzoeken welke oplossingen en strategieën in het verleden ontwikkeld en uitgeprobeerd werden, en te leren van hun ervaringen én mislukkingen. Er zijn immers ook veel overeenkomsten met bijvoorbeeld de crisis van 1929 en de bewegingen die toen actief verzet probeerden te bieden.

Een derde reden voor 2dh5 om de geschiedenis (van radicale bewegingen en stromingen) dit jaar centraal te stellen is dat dat leuk en leerzaam kan zijn voor mensen die nu actief zijn. Hoe arrogant is het om te denken dat we nu zó bijzonder zijn dat alles anders is dan voor onze (voor)ouders? Misschien waren eerdere bewegingen juist wel veel succesvoller dan de onze en in ieder geval moesten ze vaak onder veel zwaardere omstandigheden opereren dan wij nu. Waarom niet daar van leren? Het betekent allemaal niet dat we de oude linkse ideologieën alleen maar mogen verheerlijken. Juist niet: kritiek en vernieuwing is waardevol en nodig. Maar de erfenis en de erkenning van de rol van mensen die voor ons actief waren, is dat evenzeer.

We willen onderzoeken wat radicale bewegingen in het verleden voor oplossingen bedacht hebben, en in hoeverre we daar nu nog wat aan zouden kunnen hebben. Het is zeker niet de bedoeling om te blijven hangen bij wat vroeger gebeurd is, en wat er toen niet of juist wel had moeten gebeuren. We willen weten of we ervaringen en kennis uit het verleden kunnen “vertalen” naar het heden en zodoende zowel van de successen als van de mislukkingen te leren. Maar zoals gebruikelijk bij 2.Dh5 is het thema niet allesoverheersend; er staan ook zaken geprogrammeerd die buiten het thema vallen, omdat ze urgent zijn, actueel of gewoon leuk.Maar voor alles geldt: oud of nieuw, we moeten er zelf aan werken. Niemand zal je een fijnere wereld op een presenteerblaadje komen aanbieden. Je zult er zelf, samen met anderen, voor moeten knokken. Het nadenken en plannen maken over manieren om effectieve strijd te leveren en een betere wereld te creëren, moeten we zelf doen. Dat is ook de reden waarom we elk jaar deze bijeenkomst organiseren. Komt allen, discussieer mee, presenteer plannen en laat ze bekritiseren op het 2dh5 festival, dat dit jaar van 31 januari tot 2 februari in Den Haag plaatsvindt.

Hier vind je het Programma van 2.Dh5 – Vroegah 31 jan – 2 feb in Den Haag