Studentenbonden lijken niet in te zien dat het bedrijfsleven de onderwijshervormingen toejuicht, en zoeken tevergeefs hun steun. Of ze laten zich bewust misbruiken voor een agenda van anderen.

Afgelopen vrijdag stond ASVA (amsterdamse studentenbond) gesteund door LSVb (de landelijke) op de Dam. Hun eigen verslag: “Na speeches waaruit bleek hoe studenten, docenten, de instellingen en het bedrijfsleven getroffen worden door de bezuinigingen op het hoger onderwijs gingen 1200 ballonnen de lucht in.” De 1200 balonnen stonden symbool voor de ‘vervlogen dromen’ van studenten, die opgeroepen waren in het zwart gekleed te komen en te rouwen.

Ja, onderwijsbezuinigingen hebben vermoedelijk schadelijke gevolgen voor de economie en dus ook delen van ‘het bedrijfsleven’, maar om nou studenten aan dezelfde kant als het bedrijfleven te plaatsen in dit conflict is ronduit bizar en bijna lachwekkend gezien het bedrijfsleven zelf de onderwijsplannen vaak hard toejuicht en doordrukt.

De FME (ondernemersorganisatie voor de technische industrie) verklaarde in juli 2011 nog bang te zijn dat de overheid onvoldoende daadkracht zou hebben om de Strategische Agenda (die veel verder gaat dan de afschaffing van de basisbeurs, zie hier) van staatssecrataris Zijlstra uit te voeren: “FME is bang dat de ministers de onderwijslobby niet kunnen weerstaan.”

Inmiddels is er ook veel bekend over hoe de European Round Table of Industrialists (Europa’s belangrijkste bedrijfslobby) de Europese Commissie onderwijshervormingen dicteert, vooral sinds de jaren 80. De ERT klaagde al in ’89 over het gebrek aan directe invloed van het bedrijfsleven in het onderwijsbeleid en stigmatiseerde de traditie om studenten de keuze te geven hun eigen interesses te ontplooiien, in plaats van zich vol ziel en overgave te storten op de belangen van de arbeidsmarkt. De Europese Commissie verwerkte de aanbevelingen netjes door in hun beleid, legt Nico Hirtt uit.

Die aanval op keuzevrijheid van studenten door een bedrijfslobby zou LSVb toch aan het hart moeten gaan, gezien ze hier in juli 2011 nog aardig boos over klonken: “met deze strategische agenda wordt de student zijn vrijheid in studiekeuze ontnomen en komt deze in handen van de universiteit”.

In de VS hebben inmiddels onderwijs- en gevangenisbedrijven zich verenigd in dezelfde lobbygroepen voor een gemeenschappelijk doen: een privatisering van de publieke sector. Ze pleiten niet voor een kleine overheid trouwens, maar voor een grote geprivatiseerde overheid; een overheid als trouwe vaste klant van het bedrijfsleven, zegt Paul Krugman in de New York Times. Een overheid als grote inkoper van diensten als detentie en onderwijs geleverd door de private sector.

Dit zet nog grotere vraagtekens bij de beslissing van de ASVA om de CEO van bedrijfsimulaties.nl spreekruimte te bieden op het programma van de manifestatie op de Dam. Bedrijfssimulaties.nl – specialist in e-learning – biedt “maatoplossingen voor bedrijfsleven, onderwijs en overheid”.

Leerwinkel.nl mocht ook de microfoon pakken. Zij leveren “educatieve producten in Nederland op maat gematcht met jouw profiel”.

Het persbericht van ASVA voorafgaand aan de actie klonk nog leuk: “De ASVA studentenunie heeft de woordvoerders van de grote politieke partijen laten weten dat zij vrijdag niet mogen spreken op de studentenmanifestatie op de Dam. […] “Dit keer mogen de politici in het publiek staan en naar de studenten luisteren”, zegt ASVA voorzitter Eline Peters.”

Uiteindelijk werd het een zwartere dag dan gedacht. Laten we een minuut stilte nemen voor het veel te vroeg overlijden van strijdbare Nederlandse studentenbonden.